باید صد در صد از خودت و رفتارت بترسی و صد در صد هم به خدا امید داشته باشی

بسم الله الرحمن الرحیم

…. و ان کان جرمی قد اخافنی عن عقوبتک؛ و اگر جرمم مرا از عقوبتت می ترساند

خوف در برابر رجا است و بالعکس رجا در برابر خوف است. متعلق خوف و رجا دوتاست. چیزی که موجب خوف می‌شود، جرم ماست و متعلق رجا خودِ خداست. میزان هر یک از خوف و رجا هم صد در صد است یعنی باید صد در صد از خودت و رفتارت بترسی و صد در صد هم به خدا امید داشته باشی. خوف از خدا و عذابش بر می گردد به خوف از رفتار خودمان.

یکی از سنتهای الهی این است که: کتب علی نفسه الرّحمه؛ خداوند خودش بر خودش رحمت را نوشته است. می تواند عذاب کند و انتقام بگیرد ولی بر خودش رحمت را نوشته است و واجب کرده است. یا من وسعت رحمته غضبه. خداوند خودش بر خودش قانون نگاشته است و زمانی عذاب می کند که خود انسان با کارش زمینه عذاب را ایجاد کند.

خدای تعالی در جانب عقوبت و عذاب عادل است و محال است بیش از شایستگی هر فرد عذابش کند ولی در جانب لطف و مهربانی عادل نیست. در این زمینه الی ما شاء الله وسعت دارد. در اینجا عدالت نیست فضل و رحمت و اقاله است. اقاله یعنی معامله را بر هم زدن و ندیدن. یعنی خداوند با توجه به شایستگی های ما ، و به اندازه خوبی ما فضل نکرده و نعمت نمیدهد بلکه از روی فضل و شایستگی خود و بیشتر از خوبی ما به ما می بخشد .

منبع : مناجات الراغبین (مناجات مشتاقان )